Na Whiplash e mavoa ni domona e vu mai na dua na mavoa ni domona, se suasua, se dresulaka na tiki ni yago malumu (masela kei na liga ni liga). E vakavuna na kena toso vakasauri ka kaukauwa na domona.

Na mataqali mavoa kilai levu duadua sai koya e dua na vakacalaka ni motoka e muri, ka dau vakasuka vakatotolo na ulu kei na domona ni bera ni qai cegu vakasauri se biu ki muri.

E rauta ni 20 na pasede ni tamata era vakaitavi ena vakacalaka ni motoka e muri era sotava na ivakatakilakila ni domona e muri. E dau matau me kilai ni ivakatakilakila oqo e ca sara ni oti e dua na siga mai na mavoa. Dina ni totolo na kena vakabulai, ia eso era sotava na mosi bibi e rawa ni vakavuna na vakaleqai levu.

Na vosa "whiplash" e vakayagataki vakavinaka me vakamacalataka na ivakarau e yaco kina na mavoa, e dina ga ni so era vakayagataka me kena ituvaki. Na ivakatakilakila dina ni ivakatakilakila oqo e rawa ni vakavuna na kena dodo se wainimata na liga ni liga se masela, se na compression ni spinal nerves.

IVAKATAKILAKILA

Na ivakatakilakila ni moku e rawa ni okati kina na domodomoqa se vakalailaitaki ni yavala, mosi ni domona, mosi ni ulu, kei na mosi ni liga.

E dau ca vakalevu na mosi e daku ni domona, ka dau tubu cake vakalevu ni oti e dua se rua na siga na mavoa ni bera ni toso. Ena rawa talega ni yaco na isema ni masela kei na mosi ena kedrau maliwa na buroro ni tabana se na masela ni trapezius (ena maliwa ni taba kei na domona).

Na mosi ni ulu, vakabibi ena daku ni ulu ('cervicogenic mosi ni ulu') e dau matau tu.

Na mosi ni liga se liga, oca, mamada, mamada se malumalumu ena rawa ni vu mai na vakasama se mavoa ni spinal cord se compression. Na ivakatakilakila oqo e dau yaga vakalevu na veivaqaqai.

VEIQARAVI

Me vaka ga na veivakasaurarataki ena veitikina tale eso ni yago, na mavoa ni domona e dau veivakabulai vakamalua, ena gauna kei na kena qaravi vakavinaka.

• iColacola

  Ena rawa ni daramaki na icolacola malumu ni ivakarau ni bula me vakacegui kina. Ena veigauna e tiko kina na disi kaukauwa kei na/se disokumuni ni liga, e rawa ni vakaturi e dua na icolacola kaukauwa (me vakataka na Aspen Collar).

• Wainimate

  Na wainimate ni analgesics kei na wainimate ni veivakamavoataki e dau vakayagataki vakalevu me vakalailaitaka na mosi kei na vucesa. E rawa ni vakayagataki na masela me vakamamadataka na masela. E rawa ni vakayagataki e dua na iyaya aisi me 15-30 na miniti, vakavica ena dua na siga me baleta na imatai ni rua se tolu na siga ni oti na mavoa. E rawa ni vakaceguya na masela qiqo na katakata, ia e sega ni dodonu me vakayagataki ena imatai ni vica na siga. Eso tale na digidigi ni veiqaravi e oka kina na vakatovotovotaki ni vanua malumu, ultrasound, kei na veisautaki yago.

• Veisautaki ni itaviqaravi

  E vakayaloqaqataki na lesu totolo ki cakacaka, ka dau vakayacori na veisau ena nomu itaviqaravi ni cakacaka, ka rawa ni vakamamadataki ena gauna kei na veivakabulai. Na itaviqaravi ni vakaukauwa yago, me vaka na taubale se qalo, e dodonu me tekivu totolo.

  E dina ni tauvi e levu na ivakatakilakila ni oti e dua se rua na vula mai oqo, ia ena taura e vica na vula na mavoa bibi me vakabulai vakadua. E dodonu me vaqaqai tale na ivakatakilakila ni malumalumu ni liga, mamada, se na mosi ni veivanavanai.

• Veisele

  E sega ni gadrevi me veisele na domona se na manumanu lalai. Na ivakatakilakila ni veisele e oka kina na spinal cord compression, mosi ni liga balavu kei na/se malumalumu, kei na mosi ni mosi ni ulu. Ena rawa ni vakaturi na veisele ke tiko eso tale na ituvaki me vaka na verterbral fracture se disc herniation.