Kidavaki ki na Precision ni Mona ni sui kei na mosi, ka da vakarautaka kina na iwali veivakauqeti me baleta na kena qaravi na mate na Parkinson (PD). Na brochure oqo e kena inaki me vakarautaka vei iko na itukutuku veiganiti me baleta na MR-dusimaki na ultrasound (MRgFUS) me digidigi ni veiqaravi me baleta na PD, oka kina na veika matailalai ni vakadidike me baleta na veika rerevaki, na macala ni veiqaravi vakavuniwai, kei na iwiliwili matata e semati ki na iwalewale oqo.
Kilai ni Mate na Parkinson:
Na mate nei Parkinson e dua na mate ni vakasama e dau tara na lewai ni toso. E dau yaco ni sa vakaleqai se mate na sela ni mona, e dua na wainimate e vukea na kena vakatulewataki na toso ni masela, vakaleqai se mate. Oqo e yaco kina e vica na ivakatakilakila ni motoka, oka kina na tremors, kaukauwa, berabera ni toso, kei na veilecayaki ni tudei.
Na cava na ULTRASOUND e dusimaki tiko (MRgFUS)?
Na ULTRASOUND e vakanamata ki na MR (MRgFUS) e dua na iwalewale veivakauqeti sega ni veivakacacautaki ka vakayagataki kina na ua ultrasound me vakanamata ki na kena vakanamata ka qaravi na veivanua ni mona e semati ki na mate na Parkinson. Na iwalewale oqo e cokoti vata kina na kena dodonu na kena cokoti vata na ivakatakilakila ni veisaqasaqa ni magnetic (MRI) kei na ultrasound tekinolaji me vakanamata kina na igu ka sega ni gadrevi me veisele se kena icula.
E Cakacaka Vakacava na MRgFUS?
Tuvanaka: Ni bera na iwalewale, era na vakayacora na nomu timi ni veiqaravi vakavuniwai e dua na vakadidike taucoko ka vakayagataka na vakadikevi MRI me tauyavutaki kina e dua na ituvatuva ni veiqaravi vakatamata yadua. Na ituvatuva oqo e vakatakila sara ga na yasana ni mona e gadrevi kina na veivuke.
Veiqaravi: Ena gauna ni veiqaravi ni MRgFUS, o sa tu vakacegu ena loma ni dua na scanner MRI. Na ua ni ultrasound kaukauwa sara era sa qai vakanamata sara ga ki na tiki ni mona e vakanamata, ka vakavuna na lesion lalai. Na lesion oqo e vukea na kena vakayagataki na waiwai ni vakasama e vakavuna na ivakatakilakila ni Parkinson.
Vakadikeva: Ena gauna taucoko ni iwalewale, ena dau dikeva tikoga na MRI scanner na iwalewale, ka rawa kina na veisau ni gauna dina me vakadeitaki kina na dodonu kei na veitaqomaki.
Yaga ni MRgFUS me baleta na mate na Parkinson:
Sega ni veivakaleqai: MRgFUS e kauta laivi na kena gadrevi na veisele se icula, ka vakalailaitaka na veika rerevaki e semati ki na veiqaravi vakavanua ni veisele.
Vakanamata: Na tekinolaji e rawa ni vakanamata vakavinaka ki na veiyasana e tauvi ira na mona ka maroroi tiko kina na tiki ni yago bulabula.
Vakalesui Totolo: E levu na tauvimate e rawa ni ra lesu tale ki na nodra itaviqaravi ena loma ni vica na siga ki na dua na macawa ni oti na kena cakacakataki.
Sega na ivakaraitaki: MRgFUS e vakararavi ki na MRI me baleta na veidusimaki, ka levea na kena vakayagataki na ionising radiation.
Toso e MRgFUS: Pallidothalamic Tractotomy (PTT)
Ni tarai cake ena dua na itukutuku balavu ni neurosurgery ni Parkinson's Disease, na toso wale tikoga oqo era sa vakasavasavataka na iwalewale ni kena vakaliuca na vakasama ka vakavuna na ivakatakilakila ni motoka me vaka na revurevu, kaukauwa, kei na bradykinesia. Na iwalewale oqo, ka vakatokai na Pallidothalamic Tractotomy (PTT), e vakayacori ena kena vakayagataki na ultrasound vakatabakidua ni MR-Guided Focused (MRgFUS).
Na veika e yaco wale tikoga oqo e oka kina e dua na vakadikevi tale ni ivakarau ni vakavuniwai ni waqa, cokovata kei na kena vakavinakataki na iwalewale ni lesioning ena kena vakayagataki na ivakarau ni waiwai.
iCavacava ni veiqaravi vakavuniwai: MRgFUS PTT me baleta na veiqaravi vakavuniwai-resistant PD
E dua na kisi veitaravi mai vei Gallay et al. a vakaraitaka na mana ni MRgFUS PTT ena gauna ni veiqaravi vakavuniwai tubukoso na Parkinson's Disease.
Na Unified Parkinson's disease Rating ivakarau (UPDRS) na kena vakalailaitaki na wainimate ni postoperative e vakaraitaka na kena vakalailaitaki: 84% me baleta na tremor, 70% me baleta na kaukauwa, kei na 73% me baleta na distal Bradykinesia (na yavunilewa kece me baleta na yasana qaravi).
PTT rawata e 100% na kena vakadrukai na dyskinesias ena wainimate ka vakakina na vakalailaitaki ni mosi, dystonia, kei na REM na leqa ni moce.
Era a ripotetaka na tauvimate e 88% na kena ibalebale na vakacegu ni sautaninini ka 82% na kena ibalebale na vakacegu ni ivakatakilakila e vuravura raraba ena yasana cakacaka. Me kena ikuri, e tiko e dua na 69% na kena ivakatakilakila ni veivakatorocaketaki e vuravura raraba me baleta na yago taucoko.
E sega ni dua na veisau lelevu e tu ga kina na cakacaka ni vakasama.
A laurai e dua na vakalailaitaki levu (55%) ena kena vakayagataki na L-Dopa.
Mate na Tremor-Na Parkinson
Na mate na Parkinson e dau yaco mai na draki lalai ni mate na Parkinson e dau vakatabakiduataki ena kena cavuti na veidroyaki kei na kaukauwa malumu kei na bradykinesia. Na kena qaravi na ivakatakilakila ni tremor vei ira na tauvimate oqo e rawa ni bolebole ka dau gadrevi kina na veivuke vakacakacaka.
E dua na vakadidike nei Chua et al. ena 2023 a dikeva na isau ni veiqaravi vakavuniwai ni 48 na tauvimate ka ra a refractory TdPD ka ra a sotava na MRgFUS thalamotomy. Na kena macala e vakaraitaka na lewai levu ni veilecayaki ka dau toso tikoga ena veigauna kece e talemuri kina.
E dau yaco na revurevu e yasana ena vuli nei Chua et al. ni dau malumu qai rawarawa na kena qaravi. Ena tolu na vula, oqo e oka kina na:
- Sega ni veilecayaki (38%)
- Leqa ni sensori (26%)
- Malumalumu ni motoka (18%)
- Dysgeusia (veisau tovolea) (6%)
- Dysarthria (vosa veisautaki) (6%)
E dina ni a toso tiko ga eso na revurevu ni yasana oqo ena 1 na yabaki, ia na revurevu taucoko e tiko kina e sega ni matata.
iSau ni Veiqaravi: Deep Brain Stimulation (DBS) vs. MRgFUS
Na vakasama titobu ni vakasama (DBS) e dua na isosomi tauyavu vinaka me baleta na kena lewai na ivakatakilakila ni mate na Parkinson. Na iwalewale oqo e okati kina na kena vakacurumi na livaliva ki na vanua ni mona, me vaka na thalamus se na nuiqawaqawa lalai. Na DBS e cakacaka ena kena soli na vakasama livaliva me modulate na itaviqaravi ni vakasama e sega ni matau.
Veivakatovolei vakavuniwai ni MRgFUS takete ena PD
Ena vica na yabaki sa oti, a basika mai na MR-dusimaki na ultrasound (MRgFUS) me dua na veiqaravi taqomaki ka mana me baleta na leqa ni toso, oka kina na mate na Parkinson.
E vica na takete e rawa ni yaco me baleta na MRgFUS ena veiqaravi ni PD era sa vakadikevi, me vaka na Vim, STN, GPi, kei na ivola ni pallidothalamic (PTT). Ia, ni vakadeitaki na vanua vinaka duadua me baleti ira na tauvimate e se ulutaga ni vakadidike e tomani tiko.
Digitaki ni Valenibula Dodonu:
Ni da vakasamataka na MRgFUS thalamotomy me baleta na mate na Parkinson, sa ka bibi sara me ciqomi na ivakasala kei na veiqaravi mai na dua na valenibula kila ka tu kina e dua na itukutuku kaukauwa ni vakasama ena veivakauqeti titobu kei na MRgFUS. Na Veika ni Kila Ka, ka gadrevi ena veimataqali kila ka rabailevu:
- Na cakacaka ni veitokani-Tuberi ni cakacaka kei na Stereotactic: e dua na timi kila ni cakacaka ni veitokani-tuberi kei na stereotactic stereotactic specialising ena MRgFUS vakadeitaka na kena vakacakacakataki vakavinaka ka taqomaki.
- Daunivakavuniwai: Na daunivakavuniwai ni kenadau e rawa ni vakarautaka na veiqaravi taucoko ni bera ka ni oti na cakacaka, na kena vakavinakataki na veiqaravi.
- Daunivakadidike ni neuroradiologist: O ira na kenadau oqo era sa vakaitavi bibi sara ena kena dusimaki na iwalewale ena raitayaloyalotaka na gauna dina, vakavinakataka cake na kena dodonu.
- Daunitekinolaji ni MR: era sa vakavulici vinaka ka maqosa mr daunituvatuva ka sa ka bibi sara me rawati kina na raitayaloyalo vinaka ena MRgFUS. Oqo ena cau ki na veitaqomaki kei na mana ni iwalewale.
- Timi ni Nasi: O ira na nasi era tiki bibi ni timi ni veiqaravi, ka vakarautaka na veiqaravi ni veikauwaitaki kei na yalololoma ena nomu ilakolako ni veiqaravi vakavuniwai.
Yaga ni Digitaki ni Dua na Valenibula Kila:
Veitaqomaki: Na valenibula e tiko kina e vica vata na yabaki ni kila ena MRgFUS kei na Deep Brain Stimulation e dodonu me vakarautaki vakavinaka cake me vakalailaitaki na veika rerevaki ka qarava na leqa e rawa ni yaco.
Dodonu: Na Kenadau e vakadeitaka na kena vakaliuca vakavinaka na thalamus, kena vakayagataki vakavinaka na veiqaravi.
Qaravi Vakatamata Yadua: Na timi kila ka era dau tuvanaka na veiqaravi me baleta na nodra gagadre duatani na tauvimate yadua, ka vakavinakataka cake na veika raraba era sotava na tauvimate.
MRgFUS ena Precision mona ni sui kei na mosi:
Ena Precision ni Mona ni Sui kei na Mosi, eda dokadokataka na veika eda sotava kei na kenadau ena MRgFUS kei na titobu ni mona. Na noda timi ni bulabula e oka kina na kenadau ni cakacaka ni veitokani ka stereotactic na veitokoni, neurologists, neuroradiologists, maqosa ni MR daunivakadidike, kei na dua na timi ni nasi yalodina. Eda sa vakadeitaka me da vakarautaka na ivakatagedegede cecere duadua ni nodra qaravi na tauvimate na Parkinson.
iDusidusi:
Gallay, M. N., Moser, D., Rossi, F., et al. (2019). MRgFUS Pallidothalamic Tractotomy me baleta na veiqaravi vakavuniwai tubukoso-tauvi mate na Parkinson ena 51 na tauvimate veitaravi: Na veika e sotavi ena Valenivolavola. iTekitekivu ena Veisele, 6, 76.
Chua, M. M. J., Blitz, S. E., Ng, P. R., et al. (2023). Vakanamata o Ultrasound Thalamotomy me baleta na tremor ena mate na Parkinson: iCavacava ena dua na ilawalawa lelevu, ka namaki. Leqa ni Toso, 38(10), 1962-1967. DOI: 10.1002/mds.29569
Yalovinaka nanuma tiko ni tabana oqo e vakarautaka na itukutuku raraba ka sega ni sosomitaka na ivakasala vakatamata yadua mai vua na nomu dauveiqaravi ni bula. Dau veivosaki kei na nomu timi ni veiqaravi vakavuniwai mo vakatulewa vinaka kina me baleta na nomu digidigi ni veiqaravi vakavuniwai.